Back button focus gebruiken om scherp te stellen.

Het scherpstellen op een digitale camera wordt normaal gesproken uitgevoerd door de ontspanknop van de camera half in te drukken. Na het scherpstellen van de foto kan de foto worden gemaakt door de shutterknop volledig in te drukken. Deze manier van scherpstellen heeft wel een aantal nadelen. Zo stelt de camera voorafgaand aan elke foto opnieuw scherp, terwijl dit in de praktijk lang niet in alle gevallen echt nodig is. Een alternatieve manier van scherpstellen is het gebruik van back button focus. In dit artikel vertel ik meer over het gebruik van back button focus.

Wat is back-button focus dan?

Back button focus (BBF) is eigenlijk niet meer dan het gebruiken van een knop aan de achterzijde van de camera om de camera scherp te stellen. Het scherpstellen wordt hierbij losgekoppeld van de shutter knop, maar het scherpstellen gebeurt door het indrukken van een ingestelde knop aan de achterkant van de camera. Het maken van de foto doe je nog steeds met het indrukken van de shutter.

Waarom wordt back button focus gebruikt?

Back button focus wordt met name gebruikt door fotografen vanwege een aantal voordelen die deze functies biedt. De voordelen zijn:

• Er hoeft niet voor elke foto scherpgesteld te worden.

Bij het indrukken van de ontspanknop stelt de camera scherp en bevestigt de camera dat er scherp is gesteld op het geselecteerde scherpstelpunt. Vervolgens kun je de foto herkaderen als dat nodig is en vervolgens de foto maken. Door niet meer voor iedere foto scherp te stellen worden onnauwkeurigheden in de autofocus geëlimineerd. Er kan nu namelijk één keer nauwkeurig scherpgesteld worden en de camera behoudt deze instelling. Dit is met name bij omstandigheden met wat minder licht een voordeel. In deze omstandigheden werkt de autofocus namelijk wat minder snel en accuraat.

• Het kiezen tussen single shot AF (AF-S) en continuous autofocus (AF-C) is niet meer nodig.

Single shot AF wordt gebruikt voor stilstaande objecten, terwijl continuous AF wordt gebruikt voor bewegende onderwerpen die op de foto gezet worden. In het eerste geval stelt de camera eenmalig scherp op het voorwerp en de camera behoudt deze focusinstelling totdat de foto gemaakt wordt, óf de ontspanknop losgelaten wordt. Bij het gebruik van AF-C stelt de camera continu scherp om bewegende onderwerpen te kunnen volgen en ook deze bewegende onderwerpen scherp in beeld te kunnen brengen. Bij het gebruik van back button focus is de keuze tussen AF-S en AF-C niet meer nodig. De camera blijft namelijk scherpstellen zolang de toegekende knop ingedrukt wordt. Wanneer de knop losgelaten wordt, dan stopt de camera ook met scherpstellen.

• Er hoeft niet meer te worden gewisseld tussen autofocus en manual focus is niet meer nodig

Bij het gebruik van de “normale” manier van scherpstellen wordt vooraf gekozen voor het handmatig om automatisch scherpstellen van de foto. Wanneer een aparte knop gebruikt wordt voor het activeren van de autofocus, dan kan de fotograaf continu wisselen tussen handmatig scherpstellen (MF) en automatisch scherpstellen (MF). Alleen als het automatisch scherpstellen gewenst is, dan wordt de toegewezen knop ingedrukt. Wanneer deze knop niet wordt ingedrukt, dan kan tussentijds gewoon handmatig scherpgesteld worden, zonder dat een ander knop op de camera of het objectief omgezet hoeft te worden.

Nadelen van het gebruik van back-button focus

Het gebruik van back button focus heeft in de praktijk ook wat nadelen. Bijna iedereen die wel eens foto’s maakt is namelijk gewend dat de camera bij het half indrukken van de ontspanknop gaat scherpstellen en dit verandert nu ineens met het gebruik van back button focus.

• Het gebruik van BBF vraag wat gewenning.

Na het gebruik van een aparate knop voor het activeren van de autofocus van de camera is wat gewenning nodig. Maar als je helemaal gewend bent, dan merk je dat je volledige controle hebt over het scherpstellen door de camera.

• Een ander met jouw camera foto’s laten maken kan niet zomaar

Wat mij betreft wel het belangrijkste nadeel, omdat ik met name op vakanties mijn camera ook wel eens uit handen geef aan iemand anders. In de praktijk neem ik over het algemeen mijn A6300 op vakantie mee, terwijl ik mijn A77ii gebruik voor andere fotografie toepassingen. Ik heb er dan ook voor gekozen om alleen op mijn A77ii gebruik te maken van back button focus en bij mijn A6300 gebruik te maken van de shutterknop om scherp te stellen. Ik merk dat ik, gewoon door het soort foto’s dat ik met de A6300 maak, minder behoefte heb aan uitgebreide controle over het scherpstellen dan in het geval van de A77ii.

– Het gebruik van BBF is niet geschikt voor het maken van foto’s met een zeer kleine scherptediepte

Back button focus heeft het belangrijkste voordeel dat het niet meer nodig is om voor het maken iedere foto opnieuw scherp te stellen. Als er eenmaal scherpgesteld wordt kan vervolgens de compositie van de foto worden aangepast, terwijl het scherpstelpunt gelijk blijft. Dit werkt echter alleen als het scherpstelpunt ook werkelijk gelijk kan blijven bij het aanpassen van de compositie. Bij het maken van foto’s met een kleine scherptediepte is het maar de vraag of dit scherpstelpunt gelijk kan blijven, aangezien een kleine wijziging van de afstand van de camerasensor tot het onderwerp ervoor zorgt dat het voorwerp niet meer scherp is. Bij het maken van foto’s met een kleine scherptediepte door het gebruik van een grote diafragma-opening, of een kleine voorwerpsafstand blijft het nodig om voor iedere foto scherp te stellen.

Het instellen van BBF op mijn Sony A77ii

Het gebruik van back button focus wordt door meerdere camerafabrikanten ondersteund op verschillende typen. Ik gebruik een Sony A77ii en zal voor dit type camera toelichten op welke manier BBF kan worden ingesteld. Voor jouw type camera is  dit vast te vinden via Google.

Het instellen van een separate knop voor het activeren van de scherpstelfunctie op de Sony A77ii zijn de volgende twee stappen nodig.

Stap 1. We beginnen met het loskoppelen van Autofocus bij het indrukken van de ontspanknop. Door het uitzetten van de optie “AF with shutter” stelt de camera niet meer scherp bij het hal indrukken van de ontspanknop.

Stap 2. Een knop aan de achterzijde van de camera zodanig instellen dat bij het indrukken van deze knop de camera scherp zal stellen. Ik heb ervoor gekozen aan de AEL knop aan de achterzijde van de camera de actie “AF On” toe te kennen.

Om het belangrijkste nadeel van back button focus te ondervangen leek het me handig om de configuratie van BBF op te slaan onder een van de drie geheugenposities van de camera. Hierdoor kan door het selecteren van een van de geheugenposities 1,2 of 3 op de P-A-S-M draaischakelaar ook back button focus aan of uitgezet worden. Helaas blijkt de camera de toegewezen functies van de afzonderlijke knoppen niet op te slaan onder de geheugenposities 1,2 of 3 waardoor die vlieger niet op gaat. Voorlopig maken de voordelen van BBF het voor mij voldoende interessant om dit te gebruiken op de camera.

Ik houd jullie op de hoogte van mijn ervaringen.